Trwa wczytywanie...

 


Po latach starań

  • Opublikowano ›
    7 lipca 2016
  • Autor ›
    JB
  • Medium ›
    Panorama 7
Powiększ

Wytrwale, z determinacją Muzeum Narodowe zabiegało, by ten wyjątkowy obraz stał się częścią szczecińskiej kolekcji.

Nosi tytuł: "Be ziemi. Pomorzanie wyparci przez Niemców na wyspy Bałtyku" .W 1888 roku namalował go na płótnie farbami olejnymi Wojciech Gerson. Dr Szymon Piotr Kubiak informuje, że w 1876 r. ukazała się w Sankt Petersburgu praca: "Germanizacja Baltijskich Slawjan" Osipa Osipowicza Perwolfa. jej autor, czeski slawista i profesor Imperatorskiego Uniwersytetu Warszawskiego, poszukiwał genezy współczesnej mu sytuacji politycznej, odpowiadając na zapotrzebowanie społeczne walczących o niepodległość narodów Europy Środkowej. Dwa lata później Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk rozpisało konkurs historyczny. Jego cel oddaje tytuł zwycięskiej pracy Karola Emila Sieniawskiego: "Pogląd na dzieje Słowian zachodnio-północnych między Elbą a granicami dawnej Polski, od czasu wystąpienia ich na widownię dziejową aż do utraty politycznego bytu". Te oba wydarzenia, podkreśla dr Kubiak, zaistniały niezależnie w zaborze rosyjskim i pruskim. Świadczyły o wzroście zainteresowania szczególnym aspektem polsko-niemieckiej przeszłości, nurtującej w tym czasie nie tylko świat nauki. W dyskusji zabrali głos literaci i artyści, a dekadę usilnych prac zamknęło ukończenie malowidła Wojciecha Gersona. Absolwenta akademii petersburskiej, profesora warszawskiej Klasy Rysunkowej, członka korespondencyjnego Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

Obraz ocalał z wojennej pożogi. Był w rękach prywatnych. Skradziony w 1990 r. Prawie 20 lat później został wystawiony na sprzedaż. Wysoka cena sprawiła jednak, że kupujących nie było.

Dyrektor MN Lech Karwowski zwraca uwagę, że Pomorze Zachodnie rzadko przewijało się w polskim malarstwie. - Zatem tym cenniejszy jest dla nas ten nabytek - za 805 tys. złotych. Dziękujemy za znaczące wsarcie resortu kultury oraz marszałka województwa i Towarzystwa Przyjaciół Muzeum.

W uroczystej prezentacji obrazu w budynku MN przy ul. Staromłyńskiej 27 wziął udział wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Jarosław Sellin. Pogratulował dyrekcji placówki determinacji w staraniach o pozyskanie obrazu na własność. - Mam bardzo osobisty do niego stosunek. Jestem Kaszubem, a możliwe, że ci Pomorzanie, na obrazie pokazani w dramatycznych okolicznościach, byli Kaszubami.

Z lewej strony obrazu widać płonącą wioskę. Na brzegu tłoczą się ludzie czekający na możliwość ucieczki. Wzburzone morze, w wodzie widać pływające ciała. Na pierwszym planie, w zatłoczonej łodzi zrozpaczeni patrzą ze zgrozą ku niebu i na oddalający się brzeg. Przejmujący temat obrazu nawiązujący do wydarzeń z X wieku budzi współczesne skojarzenia, nabiera dodatkowego znaczenia.

‹ Wróć do listy artykułów